Lanh tô là gì? Cách tính toán & thi công lanh tô đúng kỹ thuật

Lanh tô là gì? Vai trò & Chức năng của lanh tô trong xây dựng

Lanh tô là một bộ phận kết cấu nằm ngang phía trên các ô cửa (cửa sổ, cửa ra vào) hoặc khoảng trống trên tường. Nó có nhiệm vụ chịu lực và phân bổ tải trọng, giúp bảo vệ khung cửa và các kết cấu bên dưới khỏi áp lực từ phần tường phía trên.

Chức năng chính của lanh tô là nâng đỡ và truyền tải trọng từ tường xuống các kết cấu chịu lực, ngăn ngừa tình trạng nứt vỡ hoặc hư hại do sức ép. Trong xây dựng, lanh tô đóng vai trò như một dầm tường, giúp tăng độ bền và sự ổn định cho công trình.

Các loại lanh tô phổ biến trong xây dựng

Trong ngành xây dựng, lanh tô có nhiều loại khác nhau, phù hợp với từng công trình và yêu cầu chịu tải riêng biệt. Sau khi đã hiểu khái niệm lanh tô là gì, hãy cùng A&G Việt Nam khám phá chi tiết các loại lanh tô phổ biến hiện nay.

1. Lanh tô gạch kết hợp cốt thép

Lanh tô gạch kết hợp cốt thép là loại lanh tô sử dụng gạch xây làm vật liệu chính, kết hợp với cốt thép để gia cường khả năng chịu lực. So với lanh tô truyền thống chỉ làm từ gạch hoặc đá, loại lanh tô này có độ ổn định cao hơn.

Trong quá trình thi công, gạch được sắp xếp theo lớp ngang hoặc dạng vòm để tạo hình lanh tô. Phía dưới, cốt thép có đường kính 6mm hoặc thép bản 20x1mm được lắp đặt tại vị trí chịu lực lớn nhất.

Phần đầu của thép được chôn sâu vào tường tối thiểu 1 – 1,5 viên gạch. Sau khi kết cấu hoàn thiện, vữa xi măng sẽ được sử dụng để liên kết gạch và bao phủ cốt thép, giúp bảo vệ thép khỏi ăn mòn và tăng độ bền cho công trình.

Tỷ lệ phối trộn vữa thường là 1:3 (xi măng : cát) hoặc điều chỉnh theo yêu cầu thiết kế. Lanh tô gạch kết hợp cốt thép thường được áp dụng cho các ô cửa có chiều rộng dưới 2m. Nếu cửa có chiều rộng lớn hơn, cần tính toán lại tải trọng để đảm bảo an toàn kết cấu.

2. Lanh tô cuốn

Lanh tô cuốn được chia thành 3 loại chính:

• Lanh tô cuốn thẳng
• Lanh tô cuốn lược
• Lanh tô cuốn tròn ½

Với lanh tô cuốn thẳng, viên gạch khóa trung tâm được đặt thẳng đứng, trong khi các viên còn lại được xây nghiêng về hai phía. Các viên gạch nghiêng này được chèn thêm gạch chặt xiên để đảm bảo mạch vữa song song.

Lanh tô cuốn lược có thiết kế đặc biệt theo dạng cung tròn, với vật liệu chính là gạch hoặc đá được sắp xếp xen kẽ. Bán kính của cung tròn thường bằng hoặc nhỏ hơn ½ chiều rộng của cửa, trong khi độ cao của cuốn dao động từ 1/12 đến ½ chiều rộng cửa.

Lanh tô cuốn lược thường được sử dụng trong các công trình mang phong cách cổ điển, truyền thống hoặc có tính thẩm mỹ cao. Ngoài khả năng chịu lực, nó còn giúp tăng vẻ đẹp kiến trúc cho công trình.

3. Lanh tô bê tông cốt thép

Lanh tô bê tông cốt thép gồm hai loại chính: Lanh tô bê tông cốt thép đổ tại chỗ, Lanh tô bê tông cốt thép đúc sẵn

Lanh tô đổ tại chỗ

Lanh tô bê tông cốt thép đổ tại chỗ có chiều rộng bằng chiều dày tường gạch, trong khi chiều cao và số lượng cốt thép được tính toán theo thiết kế.

Nếu tường có chiều dày từ ½ viên gạch trở lên, lanh tô có thể được tạo hình chữ L để tận dụng phần lộ ra làm gối tựa, giảm độ dày của kết cấu khi nhìn từ mặt đứng (nếu tường không trát).

Lanh tô đúc sẵn

Lanh tô bê tông cốt thép đúc sẵn có chiều rộng theo bội số của ½ viên gạch tiêu chuẩn, còn chiều cao thường bằng độ dày của 1, 2 hoặc 3 hàng gạch. Hai đầu lanh tô được gác vào tường với độ sâu gần bằng chiều dài 1 viên gạch.

So với lanh tô đổ tại chỗ, lanh tô đúc sẵn giúp rút ngắn thời gian thi công do không cần chờ bê tông đông cứng. Lanh tô bê tông cốt thép có khả năng chịu tải lớn, phù hợp với nhiều loại công trình từ nhà ở dân dụng đến công trình công nghiệp.

4. Lanh tô đúc sẵn

Lanh tô đúc sẵn là cấu kiện được sản xuất từ bê tông cốt thép, thép, gỗ hoặc composite, chế tạo sẵn trong nhà máy hoặc xưởng sản xuất, sau đó lắp đặt trực tiếp tại công trường.

Loại lanh tô này có kích thước tiêu chuẩn phù hợp với các cửa đi hoặc cửa sổ phổ thông. Tuy nhiên, chủ đầu tư vẫn có thể đặt hàng theo kích thước riêng nếu công trình yêu cầu.

Ưu điểm của lanh tô đúc sẵn:

• Tiết kiệm thời gian: Không cần đổ bê tông và chờ đông cứng tại công trường.

• Chất lượng đảm bảo: Sản xuất trong môi trường kiểm soát chặt chẽ, đảm bảo độ chính xác cao.

• Dễ dàng lắp đặt: Được thiết kế theo tiêu chuẩn, thuận tiện trong thi công.

Với những ưu điểm trên, lanh tô đúc sẵn ngày càng được ưa chuộng trong các công trình hiện đại. Mỗi loại lanh tô có đặc điểm và ứng dụng khác nhau, tùy thuộc vào thiết kế công trình và yêu cầu chịu tải. Việc lựa chọn loại lanh tô phù hợp sẽ giúp đảm bảo độ bền, an toàn và tính thẩm mỹ cho công trình.

Những lưu ý quan trọng khi xây dựng lanh tô

Lanh tô là một bộ phận quan trọng trong kết cấu công trình, giúp phân bổ tải trọng và tăng cường độ bền cho tường. 

Dù sử dụng lanh tô gạch, bê tông cốt thép đúc sẵn hay đúc tại chỗ, gia chủ cần lưu ý một số yếu tố quan trọng để đảm bảo chất lượng, độ an toàn và tuổi thọ của công trình. Dưới đây là những điểm cần chú ý do đội ngũ kỹ sư tại A&G Việt Nam chia sẻ.

1. Lựa chọn loại lanh tô phù hợp

Trước khi thi công, gia chủ cần xác định tải trọng tác động lên lanh tô, đồng thời xem xét loại công trình (nhà ở, công trình công nghiệp, biệt thự,…) để chọn loại lanh tô phù hợp. Việc lựa chọn đúng ngay từ đầu sẽ giúp đảm bảo độ bền và an toàn lâu dài cho công trình.

2. Chọn vật liệu đạt tiêu chuẩn

Tùy vào loại công trình và thiết kế, gia chủ nên lựa chọn vật liệu xây dựng phù hợp:

• Bê tông cốt thép: Phù hợp với nhà ở dân dụng và công trình công nghiệp nhờ khả năng chịu lực tốt.

• Thép hình hoặc gỗ: Thường được sử dụng trong các công trình có yêu cầu đặc biệt hoặc mang phong cách cổ điển.

Ngoài ra, gia chủ cần đảm bảo vật liệu đạt tiêu chuẩn chất lượng, không bị nứt, gãy hay rỉ sét (đối với thép) để tránh ảnh hưởng đến kết cấu và tuổi thọ công trình.

3. Gia công & lắp đặt đúng kỹ thuật

Trong quá trình thi công lanh tô, cần tuân thủ các yêu cầu kỹ thuật sau:

Gia công thép đúng kích thước thiết kế, tránh sai lệch ảnh hưởng đến khả năng chịu lực. Bố trí cốt thép hợp lý, đảm bảo đủ số lượng thép chủ (chịu lực chính) và thép đai chống cắt.

Khoảng cách thép đai thông thường từ 100 – 150 mm, có thể giảm ở vị trí chịu lực lớn. Bê tông sử dụng phải đạt cường độ tiêu chuẩn, được trộn đều, đúng tỷ lệ và đổ liên tục để tránh rỗ, nứt hoặc mạch ngừng.

4. Bảo dưỡng bê tông đúng quy trình

Sau khi lắp đặt, lanh tô cần được bảo dưỡng đúng cách để đảm bảo cường độ bê tông phát triển ổn định.

Cụ thể: Giữ ẩm trong thời gian bảo dưỡng, đặc biệt trong 7 ngày đầu tiên. Tránh tác động mạnh hoặc chịu tải trọng quá sớm khi bê tông chưa đạt cường độ thiết kế.

5. Kiểm tra & đánh giá chất lượng

Sau khi thi công, gia chủ cần kiểm tra các yếu tố sau để đảm bảo chất lượng lanh tô. Độ phẳng và thẳng của lanh tô. Khả năng chịu lực dựa trên thiết kế và tải trọng thực tế.

Việc kiểm tra kỹ lưỡng sẽ giúp kịp thời phát hiện và khắc phục các sai sót, đảm bảo chất lượng công trình. Hy vọng rằng qua bài viết này, quý gia chủ đã hiểu rõ hơn về lanh tô, các loại lanh tô phổ biến trong xây dựng cũng như những lưu ý quan trọng trong quá trình thi công.

Nếu gia chủ đang tìm kiếm một đơn vị thiết kế & thi công biệt thự, villa uy tín, hãy liên hệ ngay với A&G Việt Nam qua hotline 098.1478.866 để được tư vấn và khái toán miễn phí!

--------------------------------------------------

CÔNG TY CỔ PHẦN TƯ VẤN KIẾN TRÚC VÀ XÂY DỰNG A&G VIỆT NAM

• Trụ sở: Số 4E3/565 Nguyễn Trãi, phường Thanh Xuân Nam, quận Thanh Xuân, TP Hà Nội
• Văn phòng: BT 56 - TT3C Khu nhà ở Quốc Hội - Trung Văn - NTL -HN
• Hotline: 0981.47.88.66
• Email: agjsc.vn@gmail.com
• Website: agjsc.vn